Ard Nieuwenbroek, auteur van ‘ In gesprek met meneer Alzheimer’ (uitgeverij Quirijn)
Ouderen in verpleeghuizen: verzilveren of verzuren?
En weer gaat het om de slechte kwaliteit in de verpleeghuizen. Krantenkoppen melden:
‘We hebben een hekel aan ouderen’. Ik weet nog hoe, alweer lang geleden, Van Kooten en de Bie gehakt maakten van de manier waarop we met ouderen omgaan. Dat vooral zieke en demente ouderen het afvoerputje van onze maatschappij zijn en vaak zo worden behandeld. Schaamteloos dat we als maatschappij onvoldoende zorgen voor deze groep mensen.
Natuurlijk is er veel verbeterd. Maar de realiteit in veel verpleeghuizen is weerbarstig. Nog steeds, zo stelt staatssecretaris van Rijn, zijn er grote zorgen over 11 instellingen en 38 verpleeghuizen. Je moeder zal er maar wonen. Oplossingen worden vaak gezocht in meer geld, meer handen aan het bed, betere zorg ‘op maat’. Dat klopt ten dele. Want waar een ander verschil wordt gemaakt is hoe verzorgenden en familie in werkelijk contact zijn en blijven met deze kwetsbare groep ouderen.
De contextuele benadering geeft ons daarbij zoveel handvatten. Kernthema is dan steeds: hoe behouden ook deze mensen hun kwetsbare zelfvalidatie? Een van de antwoorden is: stel ze in staat om juist in deze levensfase passend te kunnen blijven geven. Maak hen niet tot gepamperde objecten die uitsluitend zorg moeten ontvangen.
Een eenvoudig, intens voorbeeld maakte ik kortgeleden mee, op bezoek in een verpleeghuis voor mensen die dementeren. Een bewoonster, aan het ontbijt, zag hoe mijn schoenveter los zat. Ze zei daar iets van. Maakte zich zorgen om mij. Vroeg of ze die veter misschien even vast kon maken. Tot verbijstering van de aanwezige verzorgsters vroeg ik haar dat te doen. Vanuit een jarenlange ervaring als moeder van een groot gezin strikte ze mijn linker veter. Ik bedankte haar en met een grote glimlach nam ze een ferme hap in haar belegde ochtendboterham. Ze verzilverde haar grote ervaring door mij iets te geven. Ze was niet slechts de te verzorgen zielige, soms lastige oude vrouw. Toen de verzorgsters haar brede glimlach zagen, verdween hun verwarring.
Met ouderen omgaan betekent, naast voldoende fysieke zorg, vooral dat we ze in hun existentiële waarde laten. De contextuele benadering helpt ons daarbij.
Lezing online congres geweld in gezinnen
‘Jouw kijk op daders en slachtoffers’ – Mirjam Bakker